Bánh đúc nộm được khai sinh từ thuở nghèo khó, một món ăn chân chất và mộc mạc như đồng quê Bắc bộ. Người ta ăn bánh đúc nộm không cốt lấy no, mà chỉ ăn chơi trong những chiều hè nóng bức. Tuy gọi là nộm nhưng trong món ăn không hề có một chút thịt hay tí dầu mỡ nào, mà giản đơn, bình dị từ nguyên liệu tạo nên món ăn đến hương vị nhẹ nhàng nhưng rất tinh tế của nó.

Cái cốt hồn cốt túy của bánh đúc nộm chính là nước vừng lạc xay nhỏ. Người làm phải rất khéo léo trong khâu chọn vừng lạc, đảm bảo vừng lạc phải hoàn toàn tươi mới. Chỉ một hạt vừng lạc nhỏ bị hư hỏng cũng đủ làm cả nồi nước canh vừng lạc bị ám mùi hôi. Khâu xay vừng lạc cũng phải cẩn thận, đảm bảo đủ độ sánh, khi nấu lên dậy lên mùi thơm béo ngậy rất hấp dẫn.

Khi khách ăn, cô hàng bánh đúc nộm nhanh nhẹn cắt từng miếng bánh đúc nhỏ đặt vào bát rồi chan nước vừng lạc có màu trắng ngà béo ngậy vào, rắc thêm những cọng giá trần trắng phau lên nữa là có ngay bát bánh đúc nộm thơm ngon để thưởng thức. Một điều hơi khác với ẩm thực Hà thành - vốn ít dùng rau ăn kèm với các món ăn chơi - bánh đúc nộm có đủ loại rau bắt mắt: sắc tím của tía tô, sắc xanh của ngổ ba lá, sắc trắng của hoa chuối cùng rau muống chẻ… Một sự hòa quyện độc đáo giữa vị ngọt ngọt béo béo của  vừng lạc với cái thanh thanh của các loại rau.

Nếu bạn dạo phố cổ vào những chiều hè, rất có thể sẽ gặp những chị bán bánh đúc nộm rong đi qua. Ngồi trên phố cổ thưởng thức bát bánh đúc nộm thật thú vị. Còn không bạn chịu khó lên chợ Hàng Bè hoặc phố Châu Long, nơi vẫn nổi tiếng với những quán cóc nhỏ bán món ăn dân dã một thời này.

Bài & ảnh: Linh Phong