Mùa này quê tôi bắt đầu vào mùa mưa. Cũng lạ, vùng lúa Quảng Nam quê tôi, khi đã nắng là nắng cháy da, mà đến khi mưa là mưa dầm dề lê thê. Mẹ tôi thường hay gọi là mưa đến thúi đất. Cũng vào mùa mưa, ba mẹ tôi thường hay lo cho mùa màng thất bát, ruộng khoai mục ruỗng, lúa ngả đầy ngoài đồng, sẽ khó khăn cho việc gặt hái, thu hoạch.

Còn bọn con nít chúng tôi thì hớn hở, bởi vào mùa này ngoài việc đi học một buổi, thời gian còn lại chúng tôi luôn bận rộn tay này cầm lờ, tay kia cầm lưới đi bắt cá. Đây là mùa cá đẻ nên rất nhiều loại cá bơi ngược dòng nước để tìm chỗ thích hợp cho việc làm ổ. Con nào con nấy béo tròn, bụng đầy trứng. Trong các loại cá, tôi thích nhất là bắt được bọn cá rô. Cảm giác khi giở mẻ lưới nặng, cá nhảy tưng tưng thú không gì bằng. Khéo léo, mâm mê gỡ từng con bỏ vào sọt rồi hớn hở mang về cho mẹ.

Món cá rô mẹ hay chế biến là chiên nước mắm, vì mẹ biết tôi “kết” món này. Tôi thích cảm giác ngồi bên mâm cơm nóng hổi có đĩa cá rô chiên nước mắm, bên ngoài trời thì mưa lâm râm. Nói nồi cơm cho sang chứ thật ra đó là nồi khoai, vì khoai chiếm hai phần ba cơm, nên dĩ nhiên anh em nhà tôi bao giờ cũng ăn phần khoai trước, đến chén cuối cùng mới bới cơm để... tráng miệng. Với tôi, thằng con út trong đại gia đình đông đúc này bao giờ cũng được mẹ dành cho cơm nhiều hơn khoai.

Trước khi chiên, cá rô được tẩm gia vị. Tôi cũng không biết mẹ ướp những gia vị gì, nhưng khi chiên giòn mùi thơm phức, và cái bụng lép kẹp sau một buổi lội nước bắt cá của tôi không thể nào kiềm chế được. Đôi khi mẹ thay đổi khẩu vị, chiên cá rô tẩm bột kèm sả, ớt. Nhưng với tôi, chiên nước mắm vẫn thích nhất vì mùi vị tươi nguyên của cá rô mới bắt ở ruộng lúa còn thơm lừng ở miệng khi ăn. Mẹ thường dành những con cá nhỏ xíu cho tôi, vì tôi thích nhai rau ráu cả xương. Ngon đến độ, ăn xong bữa, tôi thường lấy lưỡi liếm vị cá còn vương lại trên đầu môi.

Hôm nào “sang” hơn, mẹ luộc thêm vài quả trứng gà để vào chén nước mắm, chúng tôi ăn đến mê tơi. Còn nhớ, những món thịt thà quê tôi hay thiếu, chứ món cá và rau thì không thiếu bao giờ, vì thế bữa ăn nào cũng có, lúc cá kèm với rau muống, lúc rau lang luộc, lúc ngọn bí và cứ thế thằng tôi lớn lên và bay xa mãi tận đất Sài Gòn.

Tôi xa quê đã gần hai mươi năm, nhưng cái hương vị cá rô chiên nước mắm mẹ chế biến ngày nào luôn ở trong trí nhớ. Thường vào dịp cuối tuần, gia đình nhỏ của tôi cũng cố chạy ra chợ kiếm vài con cá rô về chế biến giống mẹ, nhưng sao làm mãi vẫn không ra được hương vị ngày xưa...

Lê Hân