Ở Phú Yên có nhiều món ngon, song mùa này ăn gỏi cá mai là hấp dẫn nhất. Đó là câu nói ước của nhiều người bạn ở xa khi tôi có dịp gặp đâu đó hoặc đôi lúc bạn bè hàn huyên qua điện thoại.

Cá mai sống ở vùng nước lợ mà tại đầm Ô Loan (H.Tuy An) là nơi có nhiều cá mai nhất miền Trung. Cá có thân hình nhỏ dài trắng sọc giống như cá cơm nhưng thịt trong, săn chắc. Loài cá này xuất hiện nhiều vào độ từ tháng giêng đến cuối mùa hè. Chúng được ngư dân đánh bắt bằng loại lưới cỡ nhỏ rồi chế biến nhiều món ngon nổi tiếng khắp vùng miền.

Sau khi đưa từ đầm về, cá còn tươi sống. Bạn chỉ cần rửa sạch rồi dùng kéo cắt xéo phần bụng và đầu bỏ đi, con cá chỉ còn lại phần thân mình, mập ú, trong veo. Sau khi làm sạch, cho cá ngâm nước muối vài phút vừa săn chắc vừa giữ được màu trắng trong, sau đó cho vào tủ lạnh để đảm bảo độ tươi của cá.

Theo những người sành ăn, cá mai chỉ chế biến được món ngon độc nhất là gỏi. Tùy theo số lượng người ăn mà có thể làm nhiều hay ít. Chỉ cần chọn cá rồi làm gia vị ăn kèm với cá gồm: một tô nước chanh vắt sẵn, khoảng lon đậu phụng rang, một rổ rau thơm nhiều loại như húng, tía tô, ngổ, ngò gai, bắp chuối thái nhỏ, cà chua sống, chuối chát, khế..., một chén mắm gừng giã nhỏ keo, một đĩa ớt rừng xanh và bánh tráng nướng.

Chuẩn bị xong, ta có bữa ăn như ý. Nên nhớ, cá lúc nào cũng phải bỏ trong thau đá giữ lạnh để bảo đảm độ cứng, giòn. Trước khi ăn, ta cho cá vào tô nước chanh ngâm độ vài phút, khi cá trở sang màu trắng đục, tức là cá đã chín tái, ăn kèm cá với mỗi loại gia vị một ít bằng cách bỏ tất cả vào chén, có thể vắt thêm ít chanh rồi trộn đều.

Cá mai sống trong môi trường nước lợ, có nồng độ muối cao nên rất an toàn cho sức khỏe. Cá mai cũng là một thực phẩm có hàm lượng dinh dưỡng cao. Ăn gỏi cá, uống ly rượu nồng sẽ có cảm giác lạ miệng, ngon và có thêm sinh lực. Ăn một lần chắc chắn còn thèm, còn nhớ tới lần sau...

Tấn Trực