Ngày thầy Nguyễn Văn Xuân còn trên cỡi đời này, thi thoảng tôi vẫn có dịp ngồi bên chén rượu ly bia với thầy, hoặc nghe kể chuyện vui về thầy. Nhà văn - nhà báo Vĩnh Quyền kể chuyện rủ “ông già” đi uống bia ôm. Hỏi uống mấy chai thì được ôm, phải mười chai cơ à? Lại hỏi giá bia, rồi lẩm nhẩm tính giá bán trừ đi giá gốc mỗi chai chênh lệch năm nghìn, mười chai vị chi năm chục nghìn. “Ông già” rút năm chục nghìn đưa bà chủ quán, bảo kêu một cô xinh xinh ra, quán vẫn còn bia tui đỡ tốn tiền!...

Xin mở một ngoặc đơn: tôi tin Vĩnh Quyền. Nhưng lại phải nói rõ “ông già” là người ham chơi, ham vui hoặc giả chính xác hơn thì nghịch cho vui thế thôi, chớ “nói vậy mà không phải vậy”!

Lần ngồi uống bia với thầy, có nhà văn, họa sĩ, lại có cả người đẹp. Có những người từng là học trò của thầy. Có những người như tôi chưa một lần ngồi trong lớp học của thầy nhưng luôn đặt mình vào vị thế một người học trò nhỏ của thầy. Tôi kéo đĩa cánh gà chiên nước mắm về phía mình (những chiếc cánh gà cứng dành cho những hàm răng còn chắc như răng tôi), đặt đĩa giò lụa trước mặt thầy (những miếng giò mềm mại cho hàm răng đã không còn mấy chiếc của thầy). Nhưng thầy với tay lấy một chiếc cánh gà, ngắm nghía rồi thở dài. Sau tiếng thở dài tiếc nuối nhớ lại thời đầu xanh tuổi trẻ, thầy cười “Còn trẻ ham hương ham hoa/ Sồn sồn ham đ… già già ham ăn”. Lại chỉ tay vào tôi, chỉ tay vào người đẹp, cười rổn rảng bảo các chú, và cô, đều đang sồn sồn đều đang ham… cả đấy!

Lần bế mạc triển lãm của họa sĩ thủy mặc nổi tiếng Trương Hán Minh, thầy Xuân ngồi đối diện với tôi. Nhà hàng dọn ra món tôm nướng, mỗi người một con. Tôi vốn ít khi thích tôm, không phải vì mê tín bởi con tôm hay nhảy giật lùi mà vì tôm giàu chất đạm, một khi đã ăn nó thì những món sau kém ngon miệng. Nhưng bữa ấy nhìn con tôm nướng vàng sậm bên đĩa muối tiêu, nghe mùi tôm nướng ngào ngạt, tôi bỗng dưng thèm tôm như chưa bao giờ được ăn! Tay đã cầm con tôm trên đĩa, bỗng nhiên linh cảm xui khiến mắt tôi nhìn qua phía đối diện. Tôi thấy thầy Xuân lấy miếng giấy lau gói con tôm, lại lấy miếng giấy khác gói chút muối tiêu rồi bỏ cả hai gói vào túi áo. Rồi những ngón tay đã nhăn nheo cẩn thận sờ lên ngực, yên tâm con tôm ở đó, gói muối tiêu ở đó! Nhìn quanh thấy không ai để ý, thầy lấy đôi đũa gạt bớt vỏ tôm của người bên cạnh về phía mình. Tôi ngạc nhiên, không hiểu lý do vì sao ông thầy của mình làm như vậy. Cũng lựa khi không ai để ý, tôi chạy sang ghé tai thầy Xuân hỏi nhỏ. “Ông già” quay lại nói, cũng rất nhỏ vừa đủ cho mình tôi nghe, rằng để dành cho bả, đem về cho bả!...

Tôi sực nhớ vợ thầy bịnh đã bao năm, sực nhớ câu tục ngữ của ông bà “Con thương cha không bằng bà thương ông”. Trong đời mình, tôm hùm, tôm sú, tôm càng, tôm he, tôm sông, tôm biển, tôm hấp, tôm nướng, tôm chua, tôm rang...

không con tôm nào tôi chưa từng nếm. Nhưng con tôm bữa ấy của thầy Xuân, là lần đầu tôi biết.

Hoàng