Trong muôn vàn loài cá ẩn mình dưới dòng nước sông Côn, cá diếc là sản vật nổi tiếng của vùng miền.

Sông Côn là dòng sông lớn của tỉnh Bình Định, khởi nguồn từ Tây nguyên, chảy qua thị xã An Khê (tỉnh Gia Lai) rồi về các huyện An Lão, Vĩnh Thạnh, Tây Sơn, Vân Canh, An Nhơn và Tuy Phước của Bình Định. Một ngày giữa mùa xuân, chúng tôi tề tựu bên bờ sông Côn, ngồi bên dãy hàng quán dân dã nhâm nhi ly rượu ngắm bến My Lăng mơ màng huyền ảo. Cô chủ quán dọn lên bao nhiêu là món ngon được chế biến từ con cá diếc được những ngư dân đánh bắt từ dòng sông. Nào là cá diếc nướng, cá diếc chiên giòn nhưng đậm đà hơn hết là món cá diếc nấu rau răm.

Ôi, có gì đâu, chỉ một lò lửa, một xoong nước, một mớ cá và một rổ rau răm cùng với một chén gia vị, thế mà đậm đà, đậm tình và hào phóng hơn cả các thức ngon từng ăn đâu đó trong nhà hàng sang trọng.

Ăn cá diếc nấu rau răm, uống ngụm rượu Bàu Đá, ngồi tán chuyện đời, chuyện làm với anh em sau bao ngày gặp lại, phải nói như chưa bao giờ ta có được hôm nay. Theo cô chủ quán, cá diếc có khắp nơi nhưng cá diếc sông Côn thịt chắc hơn vì cá vận động nhiều trong dòng chảy nên ăn ngọt, xương mềm. Cá được người chài thả lưới đánh bắt giữa ban ngày rồi đem bỏ cho các quán, các quán bán lại cho du khách đến đây thưởng ngoạn chỉ đủ trong ngày, vì vậy con cá dọn cho khách bao giờ cũng rất tươi, chất lượng tuyệt vời.

Và quả đúng, khi chúng tôi ngồi ở quán, chốc chốc lại có ông lái đò nhẹ nhàng rẽ dòng nước chống thuyền vào bờ giao cá cho cô chủ quán. Những lúc đó, có một số khách bàn bên tùy thích đến mua nguyên phần cá còn sống trên tay ông lái đò rồi nhờ chế biến tại chỗ theo sở thích.

Đào Tấn Trực